Çıkık bir çene, çenenin alt kısmının yerinden çıktığı yerdir. Bu yaralanmanın yüz travması da dahil olmak üzere çeşitli nedenleri vardır. Esneme veya ısırma gibi durumlarda çeneyi çok fazla germek de çıkığa neden olabilir. Çene çıkığı, çene ve yüzde şiddetli ağrıya neden olabilir ve ayrıca çenenin hareketini kısıtlayabilir. Çıkık bir çene, alt çenenin kafatasıyla yanlış hizalanmasına neden olabilir. Diş hekimleri yerinden çıkmış bir çeneyi manuel olarak yeniden konumlandırarak tedavi edebilir. Bu yazıda çene çıkıklığının ne olduğu ve acil müdahale olarak neler yapabileceğinizi anltacağım. Keyifli okumalar… Çene, yüz iskeletinin önemli bir parçasıdır. Sadece kişinin görünümüne katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda yiyecekleri çiğnemeye ve konuşma şeklimizi etkilemeye de hizmet eder. Başın alt kısmında, alt ve üst çene ile temporomandibular eklemden oluşan çenenin alt kısmı mandibula olarak adlandırılır. Kafatasının geri kalanından ayrıdır. Mandibula, çenenin açılıp kapanmasına izin veren temporomandibular eklemler (TME’ler) aracılığıyla kafatasına bağlanır. Çıkık bir çene, çene kemiğinin kafatasına bağlandığı eklemlerin birinde veya her ikisinde (temporomandibular eklemler) çenenin alt kısmının normal konumundan çıktığı anlamına gelir. Çıkık bir çenenin en yaygın nedeni yüzün yaralanmasıdır. Yüzdeki travma çenenin yerinden çıkmasına neden olabilir. Çenenin çıkması meydana gelen travmanın konumuna ve kuvvetin derecesine bağlıdır. Travmanın; saldırı, endüstriyel kaza, motorlu araç kazası, rekreasyonel veya spor yaralanması, geziler ve düşmeler, bir diş prosedürü veya tıbbi prosedür gibi birçok farklı nedeni olabilir. Ağzı çok geniş açmak da çıkık bir çenenin yaygın nedenlerindendir. Bu; esneme, yanlış ısırma veya kusma nedeniyle gerçekleşebilir. Bir TME bozukluğu ağrıya neden olur ve çene hareketini bozar. Bu rahatsızlıkları olan kişilerin çenelerini yerinden çıkarmış olma riski daha yüksektir. Daha önce çenesi çıkık olan kişilerde de çene çıkığı riski yüksektir. Çene çıkıklığında görülen belirtiler arasında; çeneyi hareket ettirmede sertlik ve zorluk, yüzde veya çenede, kulağın önünde veya etkilenen tarafta, hareketle kötüleşen ağrı, kapalı veya çarpık hisseden ısırık, konuşma sorunları, ağzı kapatamama, ağzı kapatamama nedeniyle salya akması, öne doğru çıkıntı yapan kilitli çene, düzgün sıralanamayan dişler yer alır. Çıkık bir çene, acil tıbbi müdahale gerektirir. Acil semptomlar, nefes almada zorluk veya ağır kanamayı içerir. Çene çıkıklığı sorunlarında çenenin aşırı hareketleri iyileşmeyi geciktirebileceğinden veya daha fazla yaralanmaya neden olabileceğinden bir hekime başvurmanız önemlidir. Çünkü hekim uygulayacağı tedaviden sonra belirli bir süre esneme veya çenenin başka herhangi bir uzantısına karşı tavsiyede bulunabilir. En ağır vakalarda ise cerrahi işlem de bir seçenektir. Örneğin, çene çevresindeki bağların boyutunu azaltmak, eklemi sıkılaştırmaya ve daha fazla yaralanmayı önlemeye yardımcı olabilir. Çene eklemi çıkması, çene hareketlerinde ağrı, kilitlenme veya çenenin yerinden çıkması gibi rahatsız edici belirtilerle kendini gösterebilir. Bu durum, medikal yaklaşımlar, fizik tedavi, splint veya atel kullanımı veya cerrahi müdahale gibi farklı tedavi yöntemleriyle yönetilebilir. Her hasta için en uygun tedavi yöntemi, semptomların şiddetine, altta yatan nedenlere ve hastanın bireysel durumuna bağlı olarak belirlenmelidir. Bu nedenle, çene eklemi çıkması sorunu yaşayan kişilerin bir diş hekimine başvurarak uygun bir tedavi planı oluşturmasında fayda vardır.
Çene çıkıklığı nedir?
Çene çıkıklığı belirtileri nelerdir?
Çeneniz çıktığında ilk yardım olarak ne yapmalısınız?
