Dişlerde oluşan beyaz noktaların bazıları çocukluğunuzdan beri vardır, bazıları için kademeli bir süreç gereklidir ve bazıları da birdenbire oluşurlar. Sözde "beyaz noktalar" sadece dişlerinizin estetiğini ve genel izlenimini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda dişlerinizin sağlığını da etkiler. Bu makalede beyaz noktaların nasıl oluştuğunu, nelerden etkilendiğini, hangi tedavi seçeneklerinin uygulanabileceğini ve hangi önleyici tedbirlerin alınabileceğini bulacaksınız. Keyifli okumalar…
Nedir bu beyaz noktalar?
Erken evrelerinde, dişlerdeki beyaz lekeler biz normal insanlar için farkedilemez ve dolayısıyla çoğu zaman zararsız olduklarını düşünürüz, sonuçta çoğumuz dişlerin sadece kahverengi rengini, yani çürümüş dişi biliriz. Ancak beyaz noktalar da hafife alınmamalıdır. Dişlerdeki bu tebeşir beyazı lekeler süt gibi opaktır ve donuk ve pürüzlü bir his verir. Çoğu zaman, lekeler kesici dişlerde görülür, ancak köpek dişleriniz veya azı dişleriniz de bu sorundan muzdarip olabilir. Beyaz noktalar tek tek dişlerde olabileceği gibi tam diş sıralarında da görülebilir.
Dişlerdeki beyaz lekelerin nedenleri nelerdir?
Dişlerde beyaz leke oluşumundan hem çocuklar hem ergenler hem de yetişkinler etkilenebilir. Ve tıpkı etkilenenler gibi, sebepleri de karmaşıktır.
Çocukların dişlerinde görülen beyaz lekeler: floroz
Beyaz noktalar genellikle iki yaşından küçük çocuklarda görülür. Çoğu durumda, bu floroz olarak adlandırılır ve hafif ve şiddetli formları arasında bir ayrım yapılır. Floroz, florür fazlalığı olduğunda ortaya çıkar. Prensip olarak, florür kötü bir şey değildir, ancak genellikle diş çürümesine karşı savaşmak amacıyla diş macunlarında bir bileşen olarak bulunur. Özellikle çocuklarda doğru doza dikkat etmek önemlidir. Çok az florür diş çürümesine karşı yeterli koruma sağlamazken, çok fazla florür de diş sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Florür çürük oluşumunu azaltsa da florür fazlası diş minesinin yapısını bozarak dişlerin gelişimini etkiler. Florür fazlalığının sık görülen nedenleri kirli içme suları, çok yüksek florür içeriği olan çocuklar için uygun olmayan diş macunları veya florür tabletleridir. Çocuklukta kullanılan aşırı dozda florür diş sağlığını genellikle yetişkinlikte etkiler. Florür, henüz kalıcı dişler sürmeden önce dişlerde birikebilir ve beyaz noktalara neden olabilir. Süt dişlerinde çok fazla çürük olma eğiliminde olan çocukların kalıcı dişlerinde genellikle rahatsız edici beyaz noktalar oluşur.
Asitlerin diş minesine saldırısı: demineralizasyon
Dişlerdeki beyaz lekelerin bir başka yaygın nedeni de diş minesinin demineralizasyonudur (dekalsifikasyon). Asitler (örneğin meyve asitleri) diş minesine saldırır ve dişteki mineralleri gevşetir. Kalsiyum ve fosfor gibi minerallerin kaybı doğal bir süreç olsa da diş minesini gözenekli ve diş çürümesine karşı daha duyarlı hale getirir. Bu durumdan özellikle sabit braket kullananlar etkilenir çünkü braketler, minenin yeterince remineralize olamadığı özel bir yapıştırıcı ile yapıştırılır.
Dişlerdeki ilk çürük
Dişleriniz şimdiye kadar sağlıklıysa ve aniden dişlerinizde beyaz lekeler fark ettiyseniz, bunlar büyük olasılıkla ilk çürüklerdir. Bu, diş minesinin kireçlenmesi ve dişlerde hafif bir renk değişikliğine neden olan erken evrelerde bir çürük şeklidir. Bu durumda mutlaka güvenilir bir diş hekimine gitmeli ve tedavi olmalısınız. Tedavi edilmezse, beyaz lekelerin pürüzlü yüzeyine yiyecek parçacıkları ve bakteriler yerleşir ve lekeler giderek koyulaşır.
Peki, diş hekiminiz beyaz noktalar için ne yapabilir?
Dişlerinizdeki beyaz noktalara neyin sebep olduğuna bağlı olarak, diş hekiminizin çeşitli tedavi seçenekleri olacaktır ve hatta çoğu zaman lekeleri tamamen yok etmek bile mümkündür. Birkaç istisna dışında tedavi ağrısızdır ve anestezi olmadan da yapılabilir.
Beyaz lekelerin nedeni diş minesinin demineralizasyonu ise, diş hekiminiz etkilenen bölgeleri florür içeren bir cila ile kapatabilir ve böylece daha dirençli hale getirebilir. Florür cilası lekelerin daha kötüsünü önlemeye yardımcı olur, ancak beyaz noktaları ortadan kaldıramaz. Buna benzer bir yöntem de çürük infiltrasyonudur; sonucu ise renk değişikliği olmadan sağlanan parlak beyaz bir gülümsemedir. Diş hekimi önce etkilenen bölgelere bir jel uygular ve bu daha sonra infiltrat adı verilen sıvı bir plastikle doldurulur.
Beyaz noktalar çoğu durumda giderilemediğinden, diş hekiminiz diş rengini profesyonel beyazlatma ile uyumlu hale getirebilir ve böylece neredeyse tüm düzensizlikleri ortadan kaldırabilir. Bu tedavinin tekrarlanması gerekebilir. Rahatsız edici renk bozulmasını olabildiğince etkili bir şekilde ortadan kaldırmanın bir başka yolu da "kaplama" denilen malzemelerin kullanılmasıdır. Kaplamalar, diş hekiminin etkilenen dişin önüne yapıştırdığı ve böylece görsel olarak uyumlu bir genel izlenim sağlayan, genellikle plastik veya seramikten yapılmış ince yapışkan kabuklardır. Bu tedavi şekli özellikle etkili ve aynı zamanda naziktir, çünkü dişlerin taşlanması gerekmez veya sadece minimum düzeydedir.
Beyaz noktalara karşı kendiniz ne yapabilirsiniz?
Mevcut beyaz noktalar hakkında aktif olarak hiçbir şey yapamıyorsanız bile, beyaz noktaların oluşmasını önlemek için yapabileceğiniz birkaç şey vardır. Beyaz noktaları zamanında tespit edip tedavi edebildikleri için düzenli diş hekimi ziyaretleri önemlidir. Ve her şeyden önce florürlü dengeli bir diş bakımı dişlerinizde beyaz leke oluşumunu engelleyecektir. Diyet değişikliği de beyaz lekelerin ortaya çıkmasını önleyebilir, çünkü çok fazla şeker, çay, kahve ve sigara dişlerinizin rengini değiştirme olasılığını artırır.
Özellikle sabit diş teli kullananların dişlerini iyice fırçalamaları ve ardından florürlü gargara kullanmaları beyaz leke oluşumunu önlemeye yardımcı olacaktır. Ebeveyn olarak çocuğunuzun iki ile dokuz yaşları arasında çok fazla florür tüketmemesine dikkat etmelisiniz. Flor içeriği azaltılmış çocuk dostu diş macunları kullanabilir, şeker ve yüksek oranda işlenmiş gıdalardan kaçınabilirsiniz. Bu nedenle, dişlerinizde beyaz lekeler istemiyorsanız, kapsamlı diş bakımı yaptığınızdan, diş hekimine düzenli ziyaretler yaptığınızdan ve dengeli beslendiğinizden emin olun. Tüm bunlara rağmen dişlerinizde beyaz lekeler farkderseniz paniğe kapılmayın, diş hekiminiz bu sorunla ilgilenecektir!