Birçok insanın ihtiyaç duyabilecekleri tedaviyi almalarını engelleyen diş fobileri vardır. İnsanların yaklaşık %13’ü diş korkusu yaşar. Diş korkuları genellikle olumsuz veya bazı durumlarda korkunç deneyimlerin sonucudur. Bazen lokal anesteziklerin optimal olmamasından kaynaklanan ağrılarla ilgili olabilir, bazen de çocuklukta diş hekimi ziyaretleriyle ilgili hatıralardan kaynaklanmaktadır. Diş hekimliği ile ilgili olmayan yaşamlarında travmatik deneyimler yaşayan insanlarda da diş korkuları yaygındır ve herhangi birine güvenmeyi zor bulurlar. Bu korkuyu bir randevu sırasında bir diş hekimi veya tıp uzmanından gelen olumsuz geri bildirimlerle birleştirmek, durumu daha da kötüleştirebilir.
Herhangi bir insan, hatta bazı diş hekimleri bile, bunun ağrı korkusu olduğunu varsayar; bu, insanların dişçiden kaçınmasının bir numaralı nedenidir. Bununla birlikte, diş hekiminin tutumu ve kişiliği ile de çok ilgisi vardır. Hastanın diş hekimini soğuk ve kontrolcü olarak algılaması tedavi etmeye çalıştığı hastayı olumsuz etkileyebilir.
Çocuklarda diş hekimi korkusu
Çocuklarda, bazı korkular ‘gözlemsel öğrenme’ ile ilgilidir. Ebeveynlerinin diş hekimliği konusunda gergin olduğunu görürlerse, bunu anlarlar ve kaygı geliştirirler. Bazen çizgi filmlerdeki olumsuz tasvirler bu gereksiz çocukluk korkusunu güçlendirebilir. Bir ebeveyn, diş hekimi çocuğunun tedavisini yapmaya çalışırken endişeli davranıyorsa, diş tedavi odasında bir gerilim yaratabilir. Diş hekimleri, muayenehanede anne babaların çocuklarıyla birlikte olmasının harika olduğunu düşünüyor. Ancak, gergin ebeveyn söz konusu olduğunda, bazen ters tepebilir. Ancak diş hekiminiz, ebeveynle, çocuğun gerekli diş tedavisinin yapılmasını kolaylaştırmak için hangi senaryonun en iyi olacağını tartışabilir.
Diş hekimliği korkularının üstesinden gelmenin ilk adımı…
Diş hekimliği korkularının üstesinden gelmenin ilk adımı, gerçek veya algılanan endişelerinizi anlayabilecek doğru diş hekimini bulmaktır. Her diş hekimi sizin için uygun olmayabilir. En sakinleştirici ve rahat bulduğunuz ortamı bulmanıza yardımcı olmak için arkadaşlarınızla konuşmak veya farklı diş hekimliği ofisleriyle görüşmek isteyebilirsiniz. Burada diş hekimliği deneyiminizi planlamanıza yardımcı olmak için geçmişte sizi neyin rahatsız ettiği veya korkuttuğu sorulacaktır.
Bir sonraki adımınız, seçtiğiniz hekimin muayenehanesinde tam bir diş muayenesi olacaktır. Bu ziyaret sırasında kesinlikle endişelenmenize gerek yoktur. Diş hekiminiz röntgen çekecek ve dişlerinizle ilgili detaylı notlar alacaktır. Size ne bulduğuna dair bir genel bakış verecektir (eğer bir şey varsa). Gerekirse dişlerinizle ilgili tüm durumu açıklayan bir muayene raporu hazırlanabilir. Raporunuzu okuduktan sonra bazı sorularınız olabilir veya açıklamalara ihtiyacınız olabilir. Diş hekiminizle muayene sonrası görüşmeniz önerilebilir bu, raporla ilgili sorularınızı tartışmak ve gereken herhangi bir tedavinin diş kaygınızla nasıl ilişkili olabileceğini gözden geçirmek için bir fırsat olacaktır.
Hafif diş kaygısı olan hastalar…
Hafif diş kaygısı olan herhangi bir hasta, diş tedavileri için sadece lokal anestezi kullanarak rahatlar. İlk diş tedavinizde basit bir şeyi tedavi etmek ve ardından bunun üzerine yapılması gerekenleri planlayarak bir tedavi süreci başlatılabilir. Örneğin diş dolgusu gerekiyorsa, önce en kolayı yapılır, rahat etmeniz için gereğinden fazla zaman ayrılabilir ve işlem sırasında ara verilebilir. Dental anksiyetesi olan hastalarda her durum farklıdır ve diş hekiminiz sizin için neyin işe yaradığını bulacaktır.
Diş temizliğine ihtiyacınız varsa ve diş etleriniz hassassa…
Diş temizliğine ihtiyacınız varsa ve diş etleriniz hassassa, topikal anestezik kullanılabilir. Diş temizliğini çok daha rahat hale getirebilir (enjekte edilmez). Anestezinin etkisi sadece 30-60 saniye sonra başlar ve yaklaşık otuz dakika sürer. Bu anestezikler, temizlik sırasında diş eti hassasiyetini önemli ölçüde azaltmak için harika olsa da, işlem sırasında diş hassasiyetine yardımcı olmaz. Dişleriniz hassassa, diş hekiminiz diş hijyenistlerine ultrasonik aletleri kullanmamalarını tavsiye edebilir, çünkü bunlar dişi titreştirir ve çok daha fazla diş sinirini innerve edebilir. Hijyenist temizliğiniz için ultrasonik aletler kullanıyorsa, diş hekiminiz bir miktar lokal anestezik dondurma uygulanabilir. Durum ne olursa olsun, diş hekiminiz mümkün olduğunca rahat olmanızı sağlayacak ve diş kaygınızı kontrol altında tutacaktır.
Saygılarımla.
Diş Hekimi Erdal Ersan
Özel İmplavizyon Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği
