Dişlerinizi fırçaladıktan veya sert yiyecekler yedikten sonra diş etlerinizin kanaması ya da ağrı hissetmenizin nedeni genellikle diş etlerinin iltihaplanmasıdır. Endişelenmeyin, hemen hemen herkesin hayatında en az bir kere yaşadığı bir durumdur, ancak diş etlerinde tekrarlayan problemler veya değişiklikler varsa kesinlikle diş hekiminize başvurmalısınız, çünkü diş eti iltihabının oldukça hoş olmayan sonuçları olabilir!
Diş eti iltihabı (gingivitis), diş etinin dişlerin tabanını çevreleyen kısmında tahrişe, kızarıklığa ve şişmeye (iltihaba) neden olan yaygın ve hafif bir diş eti hastalığı (periodontal hastalık) şeklidir. Diş eti iltihabını ciddiye almak ve derhal tedavi etmek önemlidir. Diş eti iltihabı, periodontitis adı verilen çok daha ciddi diş eti hastalıklarına ve diş kaybına yol açabilir. En yaygın nedeni kötü ağız hijyenidir ve dişleri günde en az iki kez fırçalamak, günlük diş ipi kullanmak ve düzenli diş kontrolleri yaptırmak gibi iyi ağız sağlığı alışkanlıkları, diş eti iltihabını önlemeye ve tersine çevirmeye yardımcı olabilir.
SSS
Diş eti iltihabı nedir?
Gingivitis, diş etlerinde inflamatuar bir değişikliktir. Çoğu durumda, buna ağız boşluğundaki bakteriler neden olur. Özellikle ergenler ve yetişkinler çok sık etkilenir. Ergenlik döneminde hormon seviyesi doğal olarak yükseldiği için iltihaplanma gelişimi desteklenir. Öte yandan etkilenenler bunu her zaman fark etmezler çünkü iltihaplı diş etleri nadiren ağrıya neden olur. Bununla birlikte, kapsamlı diş hijyeni önemlidir.
Hangi diş eti iltihabı formları vardır?
Tıpta doktorlar ağızdaki farklı iltihaplanma türlerini ayırt eder.
-
Akut gingivitis: Akut diş eti iltihabı yaygındır ve genellikle genç yaşta ortaya çıkar. İltihaplanma yüzeyselse kolayca tedavi edilebilir. Diş eti iltihabı, diş etinin görünür şişmesi ve kızarması ile tanımlanabilir. Tedavi edilmezse kronik diş eti iltihabına dönüşebilir.
-
Kronik gingivitis: Bu durumunda, bakteriler zaten çeneye nüfuz etmiştir ve bunun sonucunda diş etlerinin çekilmesi ve diş köklerinin açığa çıkması nedeniyle tüm periodonsiyuma zarar verebilir. Bu nedenle bakteriler çoğalmaya devam edebilir ve en kötü durumda dişlerin gevşemesine bile yol açabilir.
-
Akut nekrotizan ve ülseratif gingivitis (ANUG): Diş etlerinde ve dişler arasında enfeksiyon görülür. Bu forma genellikle stres, alkol veya ilaç gibi sağlıksız bir yaşam tarzı neden olur. Etkilenenlerin bazılarında, dişler arasında boşluk oluşumu görülür. Bununla birlikte, en kötü durumda, oral mukoza iltihabı gelişebilir. Bu form sadece ateşe değil aynı zamanda ciddi sağlık sorunlarına da yol açabileceğinden mutlaka diş muayenesi gereklidir.
-
Hormonal gingivitis: Hamilelik sırasında, ergenlik döneminde veya doğum kontrol hapı alırken ortaya çıkar. Enflamasyon genellikle geçicidir. İltihap, diş etlerinin şişmesine ve kanamasına neden olur ve bu da bakterilerin üremesini destekler. Özellikle iyi ağız hijyeni gereklidir.
-
Deskuamatif gingivitis: Bu form ağrılıdır, ancak ağrı çok nadir görülür. Etkilenenler, diş etlerinin üst katmanları döküldüğü için ağızlarında güçlü bir yanma hissi hissederler. Bununla birlikte, deskuamatif gingivitis genellikle bir otoimmün hastalık gibi başka bir hastalığa bağlıdır.
Gingivitisin belirtileri nelerdir?
Gingivitisin en yaygın belirtileri arasında diş fırçalamak gibi hafif bir baskıyla bile ortaya çıkan diş eti kanaması, ağız kokusu ve diş ağrısı yer alır. Çoğu durumda, diş eti de şişlik gösterir ve ayrıca çok kızarır. Normalde sağlıklı diş etleri uçuk pembe bir görünüme sahiptir. Ağır vakalarda, diş etleri ile dişler arasında da irin oluşumu görülebilir.
Gingivitis nasıl tedavi edilebilir?
Dişlerinizi iyice fırçaladıktan ve ev ilaçlarını kullandıktan sonra iltihaplı diş etleri geçmiyorsa mutlaka bir uzmana görünmelisiniz. Temel olarak, diş hekimi öncelikle tüm diş yüzeylerini temizler ve inatçı tortuları giderir. Hekim özel el aletleri ile derin yerleşimli plaklara da ulaşabilir. Daha sonra bakterilerin diş etlerine yapışmasını zorlaştırmak için diş yüzeylerini çok nazikçe parlatır. Hekim bazı durumlarda, şişmeyi azaltmak için etkilenen bölgeye bir antibiyotik merhem de uygulayacaktır. Bununla birlikte, bazı hastalar yerleşmiş mikropları öldürmek için antibiyotik de alırlar. Diş kronları, implantlar veya diş köprüleri gereklidir.
Gingivitis tedavisi öncesi ve sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Tedaviden sonra bir süre diş etlerinde kanama olabilir. Bu, bakım rutininizi değiştirdiğinizde de tamamen normaldir. Bununla birlikte, genel diş sağlığını iyileştirmek için dişlerinizi diş hekiminizin önerdiği şekilde fırçalamaya devam etmek her zaman önemlidir.
Diş eti iltihabım varsa ne yapabilirim?
İltihaplı diş etleriniz varsa, özellikle günlük ağız hijyenine dikkat etmelisiniz. Dişlerinizi günde iki kez iyice fırçalamanız ve ayrıca diş ipi veya ince diş arası fırçaları kullanarak dişlerinizin arasındaki boşlukları temizlemeniz son derece önemlidir. Yumuşak veya orta sertlikte kıllara sahip diş fırçaları kullanmak en iyisidir. Ek olarak, antibakteriyel gargara ile gargara yapmak önemlidir. Çünkü bu çözümler dişlerden ve dişler arasındaki boşluklardan bakteri ve plakların uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, diş eti iltihabına karşı koyabilecek homeopatik ilaçlar da vardır. Bu ilaçlar arasında örneğin potasyum fosforik ve carbo animalis bulunur.
Gingivitis sorununu gidermek için evde ne yapabilirim?
Diş eti iltihabına yardımcı olan bazı ev ilaçları vardır. Örneğin papatya, dezenfekte edici bir etkiye sahip olduğundan günde birkaç kez papatya çayı ile ağzınızı çalkalamanız iltihaplı diş etini yatıştırılabilir. Tuzlu su da kullanabilirsiniz. Bunu yapmak için bir çay kaşığı tuzu bir bardak suda eritin ve bunu gargara olarak kullanın. Ayrıca zencefil, anti-inflamatuar ve antibakteriyel etkiye sahiptir. Zencefil çayı içmek veya günde birkaç kez onunla gargara yapmak en iyisidir. Sarımsak, diş etlerinin iltihaplanması ile mücadele etmek için kullanılabilir. Diğer şeylerin yanı sıra, yiyecekleri mümkün olduğunca sık baharatlayabilirsiniz.
Gingivitis ortalama ne kadar sürede ortaya çıkar?
Süre genellikle tahmin edilemez çünkü her vücut farklı tepki verir. Sürenin uzunluğu, ağız hijyenine ne kadar iyi baktığınıza ve bağışıklık sisteminizin ne kadar güçlü olduğuna bağlıdır. Ayrıca bireysel diş pozisyonu da önemlidir. Örneğin kronik inflamasyon genellikle birkaç yıl içinde gelişir. Akut inflamasyon ise aniden ortaya çıkar ve kolayca tedavi edilir, bu nedenle iyileşme genellikle hızlıdır. Bununla birlikte, kural olarak, akut diş eti iltihabı, yoğun ve kapsamlı ağız hijyeni ile birkaç gün içinde iyileşir. Ancak birkaç gün sonra herhangi bir düzelme olmazsa mutlaka diş hekimine gidilmelidir.
Diş eti iltihabının (Gingivitis) olası sonuçları nelerdir?
İltihaplı diş etleri tedavi edilmezse periodontitis gelişebilir. Hekimler kronik ve agresif periodontitis arasında ayrım yapar. Kronik periodontitiste ortaya çıkan iltihaplanma zaten periodonsiyuma yayılmıştır. Yani enfeksiyon o kadar çok ilerlemiştir ki çene kemiğini de etkiler. Sonuç olarak, dişler gevşeyebilir. En kötü durumda, diş kaybı da mümkündür. Düzenli sigara içmek de olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle, daha fazla iltihaplanmayı önlemek için bir diş hekimi tarafından tedavi zorunludur.
Agresif periodontitis genellikle çok hızlı ilerler ve o kadar şiddetlidir ki, tıbbi tedavi olmaksızın iki yıl içinde diş kaybına yol açabilir. Çünkü bu form ile ağızdaki bakteri ve mikroplar aşırı hızlı çoğalır. Bununla birlikte, ailede bunun için genellikle genetik bir eğilim vardır ve uzmanlara göre, bir bağışıklık yetmezliği ile bağlantılıdır.
Gingivitisin nedenleri nelerdir?
Diş etleri iltihaplanırsa, bunun birçok farklı nedeni olabilir. Etkilenenlerin çoğunda diş eti iltihabı, kötü ağız ve diş hijyeninin bir sonucu olarak gelişir. Çünkü dişlerinizi günde en az iki kez fırçalamıyorsanız, mikropların yerleşip çoğalması için ideal üreme alanına sahipsiniz. Mekanik tahrişler de nedenler arasındadır. Özellikle eksik ya da düşmüş dolgulardan kaynaklanan tahriş iltihaplanmaya neden olabilir.
Gingivitis için risk faktörleri nelerdir?
Diş eti iltihabına katkıda bulunan bir dizi faktör vardır, çünkü bazı insanlarda minimal plak birikimi bile iltihaplanmaya neden olur. Diş eti iltihabı riskinizi artırabilecek faktörler şunlardır:
-
Yanlış hizalanmış dişler
-
Çürük
-
Gebelik
-
Bağışıklık yetmezliği
-
Düşük tükürük
-
Kronik hastalıklar
-
Bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılanlar gibi bazı ilaçlar
-
C vitamini eksikliği
-
Sigara içmek
Hamilelikte gingivitis riski neden daha yüksektir?
Hamilelik sırasında ve genelde özellikle kadınlarda diş eti iltihabı gelişme riski yüksektir. Diş eti iltihabı hamile kadınların ortalama yarısında görülür. Bunun nedeni bu dönemdeki hormonlardır, çünkü hamileliğin ilk üç ayında östrojen seviyesi önemli ölçüde yükselir ve bu da diş eti dolaşımını güçlü bir şekilde etkiler. Uygun diş bakımıyla diş eti iltihabı genellikle sorunsuz bir şekilde çözülebilir, bu nedenle genellikle antibiyotik gerekli değildir.
Diş eti iltihabını nasıl önleyebilirim?
Diş eti iltihabını önlemek için, her zaman hedefe yönelik bir şekilde bakterilerle mücadele edilmelidir. Dişlerin iyice fırçalanması ve diş arası boşlukların diş ipi ve ince diş arası fırçalarla temizlenmesi özellikle profilaktik bir etkiye sahiptir. Dil fırçalarının kullanılması da diş eti iltihabını önlemeye yardımcı olur. Ayrıca dezenfekte edici etkisi olduğu için antibakteriyel gargara kullanmaya çalışın. Yine de şekerli ve asitli yiyeceklerden uzak durmalı ve C vitamini alımını artırmalısınız. Diş hekimi tarafından yıllık profesyonel diş temizliği ile diş eti iltihabını önleyebilirsiniz, çünkü bu ziyaretlerde dişlerde bulunan ve bakteri üremesini destekleyen plaklar temizlenebilir.
